Van jongs af aan wordt ons verteld dat het belangrijk is om een spaarpotje voor later op te bouwen. Pensioensparen zou de beste manier zijn. Maar is dat eigenlijk wel zo?
Wanneer we onderzoek naar pensioensparen doen blijkt dat het financieel helemaal niet zo aantrekkelijk is om te beleggen in een pensioenspaarfonds. Wat werkt dan wel? Zelf passief beleggen is financieel aantrekkelijker én hoeft niet eens meer tijd of moeite te kosten. Ik leg je graag uit hoe het zit.
Hoe werkt pensioensparen?
Pensioensparen is het opbouwen van een spaarpot voor wanneer je met pensioen gaat. Er zijn verschillende manieren om dat te doen. Zo kun je een levensverzekering afsluiten of zelf geld op een eigen spaarrekening storten. Echter doen veel mensen het door te beleggen in een pensioenfonds, met het belastingvoordeel als een van de belangrijkste redenen.
Voor stortingen tot €990 krijg je een belastingvoordeel van 30%. Voor stortingen tot €1270 ligt dit voordeel op 25%. Bij stortingen tot €990 ligt het voordeel op 32,4%. Ook betaal je minder gemeentebelasting. Hoe ziet dat er praktisch uit? Wanneer een gemeente 8% gemeentebelasting rekent, ontvang je een voordeel van €320,76.
Er zijn in België ook gemeenten waar je 0% gemeentebelasting betaalt. Inwoners van deze gemeenten ontvangen geen extra belastingvoordeel.
Waarom is pensioensparen niet aantrekkelijk? Dit zijn de 3 belangrijkste redenen
Reden 1: Het rendement van pensioensparen is erg laag
Uit cijfers blijkt dat de rendementen erg laag zijn. Gemiddeld genomen was het rendement van de meeste pensioenfondsen de afgelopen 10 jaar zo’n 5% per jaar. Vergeleken met de te behalen rendementen op de aandelenmarkt is dat erg laag, helemaal met een gemiddelde inflatie van 2% (wat in 2022 nog veel hoger lag). Er blijft dan nog zo’n 3% over.
Reden 2: Hoge lopende, instap- en uitstapkosten
Om te kunnen pensioensparen betaal je verschillende kosten aan je Belgische bank. Het gaat hier om instapkosten die je betaalt bij het openen van een pensioenrekening, en uitstapkosten, die je betaalt wanneer je uit het pensioenfonds stapt. Tijdens het pensioensparen betaal je ook nog lopende kosten. Dit is een percentage dat wordt afgehouden van het bedrag dat je spaart. Bedraagt dit percentage 2%? Dan wordt er ieder jaar 2% van het gespaarde bedrag ingehouden. Bij het inhouden van de lopende kosten wordt geen rekening gehouden met het gerealiseerde rendement.
De hoogte van de kosten kunnen per bank variëren. Bij vrijwel alle Belgische banken liggen de lopende kosten tussen de 1% en 1,5% en de instapkosten rond de 2,5%.
Reden 3: Hoge eindbelasting
Nadat je je hele leven verschillende hoge kosten hebt betaald om te kunnen pensioensparen, komt de echte verrassing pas wanneer je een leeftijd van 60 jaar bereikt. Dat is het moment waarop je een eindbelasting van 8% moet betalen. Deze eindbelasting wordt automatisch door de bank ingehouden.
De eindbelasting houdt geen rekening met de waarde van het gespaarde pensioenbedrag. Is de huidige waarde lager dan de totale waarde van de stortingen? Dan heb je pech, want je houdt dan nóg minder geld over. De fiscus gaat uit van een jaarlijks rendement van 4,75%.
In de praktijk blijkt dat het daadwerkelijke rendement bij veel pensioenfondsen lager ligt. Veel mensen betalen dus belasting over een fictief rendement dat ze nooit hebben gerealiseerd.
Verkoop je jouw pensioenaandelen voordat je hier een eindbelasting over moet betalen? Dan wordt je met een nóg hoger tarief van 33% belast.
Dus, wel of niet pensioensparen?
Na het lezen van deze redenen hoef ik je waarschijnlijk niet meer uit te leggen of pensioensparen verstandig is. Natuurlijk, pensioensparen kost je geen tijd of moeite. Je geeft het volledig uit handen aan een bank. Maar daar moet je veel voor inleveren. De kans dat het geïnvesteerde bedrag in waarde daalt is groot, blijkt uit cijfers uit het verleden. Door de verschillende hoge kosten en belastingen houd je nóg minder over.
Hoe kun je het beste een pensioen opbouwen?
Passief beleggen is een van de beste manieren om een pensioen voor later op te bouwen. Veel mensen denken dat er veel tijd en moeite nodig is om zelf te beleggen, maar dat is heus niet altijd het geval. Bij passief beleggen investeer je geld in een tracker. Zo’n tracker, die we een ETF (Exchange Traded Fund) noemen, volgt een ander financieel product, zoals een index.
De BEL 20 is een ETF die de 20 grootste Belgische bedrijven volgt. Zo heb je ook een AEX ETF, welke de 25 grootste Nederlandse bedrijven volgt, of de S&P 500, die de 500 grootste Amerikaanse bedrijven volgt.
Het voordeel van een ETF is dat ze bedrijven volgen die goed presteren. Je hoeft zelf geen onderzoek te doen naar andere bedrijven, maar analyseert verschillende ETF’s om erachter te komen in welke jij jouw geld wilt beleggen. Hieronder zie je een overzicht van de gemiddelde rendementen van BEL 20, AEX en S&P 500:
BEL 20: gemiddeld rendement van 11,37% per jaar over de afgelopen 10 jaar
AEX: gemiddeld rendement van 7,22% per jaar over de afgelopen 10 jaar
S&P 500: gemiddeld rendement van 13,6% per jaar over de afgelopen 10 jaar
Het rendement ligt dus veel hoger dan het rendement van 5% voor pensioenfondsen. De kosten liggen een stuk lager.
Conclusie
Ondanks dat we vaak worden aangeraden om te pensioensparen, blijkt dat het financieel helemaal niet zo aantrekkelijk is om geld in een pensioenspaarfonds te beleggen. Het rendement is beperkt en je betaalt torenhoge kosten en belastingen. Zelf passief beleggen in ETF’s klinkt daarentegen veel aantrekkelijker en is helemaal niet moeilijk uit te voeren.
Wil je leren hoe je ETF’s kunt kopen en hoe je bepaalt welke ETF het meest geschikt is? Ik leg het je allemaal uit in mijn masterclass. Hier lees je meer over de masterclass.